di. 11 jun 2024

Deze week focussen we op de Bolero-blog op halfgeleiders. Gisteren legden we je in de algemene inleiding uit wat een chip is, wie ze maakt,... Vandaag gaat KBC Securities-analist Thibaul Leneeuw dieper in op ASML. Morgen volgt ASMi, donderdag presenteren we BESI en vrijdag bespreken we Melexis en X-Fab. Vrijdag sturen we ook een zeer uitgebreid Topic door, waarin de we halfgeleiders nóg dieper ontleden.
Geschiedenis
ASML (Advanced Semiconductor Materials Lithography), is 40 jaar geleden ontstaan uit een joint venture tussen de Nederlandse chipmachineproducent ASM international (ASMi) en de Nederlandse elektronicagigant Philips . De eerste ASML-kantoren in 1984 bevonden zich in de gebouwen van Philips in Eindhoven.
Van bij de start lag de focus op lithografie. Eind van de jaren ’80 zette ASML voet aan de grond in Taiwan en in de Verenigde Staten. Onderzoek en ontwikkeling voor deze technologie was duur en de concurrentie was groot. Het kleine ASML kon niet op eigen voeten staan en leek niet te kunnen overleven. Bovendien trok ASMi zich terug, omdat het de enorme investeringen niet kon dragen. Uiteindelijk wist ASML Philips te overtuigen om nog een laatste investering te doen.
Die bleek succesvol: in 1990 later lanceerde ASML het PAS 5500-platform, dat ook momenteel nog wordt gebruikt door chipmakers. ASML werd winstgevend en trok naar de beurs in 1995, zowel in Amsterdam als op de New York Stock Exchange. Philips verkocht de helft van zijn aandelen bij de beursgang en de rest in de daaropvolgende jaren.
ASML bleef voortdurend innoveren, nam unieke bedrijven over, en veranderde zo’n 15 jaar geleden de manier van het maken van chips door de introductie van de EUV (extreem ultraviolet) Lithografie-techniek: het gebruik van licht met kortere golven om kleinere, snellere en krachtigere chips te maken. Vorig jaar werd het nieuwste ‘next-generation’ EUV-systeem, het EXE-platform, voor het eerst verkocht.
Wat produceert ASML?
ASML maakt lithografische apparaten. Lithografie is een essentiële stap in de productie van een halfgeleider. We besparen je de uitleg hoe de toestellen van ASML nu exact werken (dat weet overigens enkel ASML zelf), maar de golflengte van licht speelt er belangrijke rol in het proces. Via dat licht wordt door een masker een structuur op de lichtgevoelige wafer geprint.
Hoe kleiner en accurater je kan printen, hoe meer rekenkracht en geheugen je op een chip kan steken, bovenop het feit dat de chip efficiënter wordt.
ASML’s monopolie
In de lithographiemarkt heeft ASML een marktaandeel van meer dan 90% door zijn sterke productaanbod. Waar ASML voor de verouderde technologie nog competitie heeft van Nikon en Canon is dat niet meer het geval voor de meest geavanceerde systemen (met name de EUV-systemen). In dat compartiment heeft het een marktaandeel van 100%.
Het is zeer onwaarschijnlijk dat ASML deze positie snel zal kwijt spelen. De huidige EUV-technologie is zeer complex. Zelf als je de technologie kan reproduceren, moet je ook nog de juiste leveranciers vinden en ondertussen zit ASML niet stil…
ASML heeft meer dan 5.000 leveranciers waarvan meer dan 250 van strategisch belang zijn. Zoals bijvoorbeeld Karl Zeiss die de spiegels maakt met een ongekende nauwkeurigheid. ASML heeft een belang van 25% in Karl Zeiss. Zo zorgt ASML ervoor dat strategische leveranciers niet voor iedereen toegankelijk zijn.
Hoe loopt de verkoop?
De grootste klanten historisch gezien zijn TSMC , Intel , Samsung , SK Hynix , Micron en je kan op de volgende afbeelding ook zien dat het belang van China aan het toenemen is.

Aan de rechterkant vind je de verschillende apparaten terug, waarbij de I line het goedkoopste model (ongeveer 4 miljoen euro) is, terwijl je voor de high NA EUV-systemen ongeveer 350 miljoen euro betaalt. Zuiver door de kostprijs, merk je dat de omzet uit verkoop grotendeels komt van de meest geavanceerde apparaten (EUV en ArFI).
Ongeveer 1/3 van de ASML’s toestellen wordt gebruikt om geheugenchips (memory) te maken. Die slaan data op. De rest van de toestellen is voor ‘logic’: chips die bewerkingen uitvoeren.
Buiten de verkoop van hun lithografische apparaten biedt ASML ook diensten aan. Het gaat dan over het onderhoud van de toestellen, het oplossen van problemen oplossen en het aanbieden van upgrades om de productiviteit te verbeteren. Die inkomsten genereren ongeveer 20 à 25% van de omzet.
KBC Securities over ASML
Op basis van het model voor ASML van analist Thibault Leneeuw, waarin hij rekening houdt met verschillende parameters en met inschattingen die iets hoger liggen dan het midden van ASML’s eigen prognosevork, acht hij het aandeel van ASML momenteel vrij duur.
Het sentiment rond het aandeel is zeer positief. De huidige waardering is gebaseerd op winst die ASML zal halen tijdens de piek van de volgende positieve cyclus in de sector. Toch blijft ASML een cyclisch bedrijf, wijst Thibault aan.
De markt heeft zeer hoge verwachtingen met een groei voor ASML met 44% in de tweede helft van 2024 en met 25% voor 2025. Thibault denkt dat die groei haalbaar is, maar hij denkt dat de verwachte groei in 2026 en 2027 niet gehaald zal worden.
Immers de groei van de investeringen van halfgeleiderfabrikanten zoals TSMC, Intel en Samsung blijft ver achter bij de prognose van de inkomstengroei van makers van halfgeleiderapparaten. Dat onevenwicht is de grootste in de geschiedenis.
De investeringsuitgaven bij halfgeleiderfabrikanten voor 2025 en/of 2027 zouden met ongeveer 40% moeten stijgen om in lijn te zijn met de inkomstengroei op jaarbasis over een periode van 8 jaar bij de makers van halfgeleiderapparaten. Een zwakke eindvraag kan ertoe leiden dat halfgeleiderfabrikanten bestellingen voor halfgeleiderapparatuur uitstellen.
Daarom houdt Thibault het bij een ‘Houden’-aanbeveling en koersdoel van 824 euro voor ASML.